Hướng mới cho sản xuất lạc ở Nghệ An

Hiện nay, nghệ An sản xuất 3 vụ lạc/năm. Vụ lạc xuân (vụ chính) có diện tích trên dưới 20 ngàn hecta, sản phẩm chủ yếu phục vụ cho xuất khẩu; vụ thu đông chủ yếu để cung cấp giống cho vụ chính và một phần làm hàng hoá cho các tỉnh bạn; vụ lạc hè đã có từ rất lâu, diện tích hàng năm trên dưới 2 ngàn hecta, sản phẩm chủ yếu phục vụ tiêu dùng, chế biến và một phần được dùng để làm giống.

Kết quả sản xuất gần đây cho thấy, không chỉ có lạc xuân, lạc đông cho năng suất cao mà lạc hè cũng đã đạt được kết quả nhất định: Năm 2006, diện tích 1.914ha, năng suất 11,65tạ/ha; hè thu 2007, diện tích 1.821ha, năng suất 14,05tạ/ha. Tuy nhiên, có thể thấy năng suất lạc hè mặc dù đã có bước tiến nhưng hiện còn rất thấp so vụ xuân, vụ đông và so tiềm năng của giống cũng như điều kiện đất đai.

Để mở rộng sản xuất lạc hè lên 2,5 ngàn ha vào năm 2010 theo mục tiêu đề án sản xuất lạc, xác định các giải pháp nâng cao hiệu quả, năng suất lạc là mấu chốt để sản xuất lạc đạt mục tiêu diện tích vào năm 2010.

Muốn đạt được điều đó, các địa phương cần quy hoạch diện tích lạc hè trên các chân đất có khả năng áp dụng tưới tối thiểu. Áp dụng giống mới và kỹ thuật canh tác phải được xác định là 2 vấn đề trọng tâm trước mắt cần giải quyết.

Năm qua, Nghệ An đã đưa giống mới L23 áp dụng vào sản xuất. Kết quả thu được đã khẳng định đây là giống lạc có nhiều triển vọng, các huyện Yên Thành, Diễn Châu năng suất lạc L23 đạt bình quân từ 3,5-5,0 tấn/ha, cao hơn giống L14 đang phổ biến trong sản xuất đại trà từ 15-30%. Đặc biệt, diện tích lạc L23 có năng suất cao này không chỉ ở phạm vi mô hình (Diễn Mỹ, Diễn Châu) mà còn thể hiện rất rõ ở các điểm tự sản xuất trong dân (Văn Thành, Yên Thành; Diễn Hùng, Diễn Châu). Theo đó, Đề án sản xuất vụ đông 2008, Sở NN&PTNT Nghệ An đã đưa giống lạc L23 vào cơ cấu với khuyến cáo nhân nhanh để áp dụng vào sản xuất trong những năm tiếp theo.

Thực tế sản xuất cho thấy, giống lạc L23 có nhiều đặc tính quý: Thân đứng, tán gọn, lá xanh đậm, sinh trưởng phát triển khoẻ, phân nhánh cấp 1 nhiều, số quả chắc trên cây cao và bước đầu thể hiện chịu hạn tốt, kháng khá nhiều loại sâu bệnh hại (đốm nâu, đốm đen, gỉ sắt, chết ẻo).

Vụ hè năm 2008, được sự hỗ trợ của dự án CRS, xã Đại Sơn, huyện Đô Lương đã mua về và tổ chức cho bà con gieo trồng giống lạc mới này. Mặc dù tổ chức sản xuất trên chân đất cát thô nghèo dinh dưỡng vùng ven đồi vệ nhưng kết quả đánh giá bước đầu thật đáng ghi nhận: Lạc L23 sinh trưởng phát triển tốt, chưa thấy nhiễm loại sâu bệnh hại nào, lạc phân cành khoẻ (bình quân 4,5 cành cấp 1/cây), số quả chắc trung bình trên cây cao (bình quân 21,5 củ chắc/cây). Tuy nhiên do sản xuất trên chân đất cát thô kèm theo điều kiện vụ hè thường nắng nóng và khô hạn gần suốt cả vụ nên lạc củ nhỏ hơn, tỷ lệ củ 1 hạt nhiều hơn so với lạc L23 sản xuất trong vụ xuân. Dù vậy, theo đánh giá của ông Nguyễn Ngọc Đăng - trưởng nhóm hỗ trợ kinh doanh nông nghiệp xã Đại Sơn cùng cán bộ kỹ thuật Sở NN&PTNT thì năng suất lạc vẫn đạt 3,2-3,5tấn/ha. Ban lãnh đạo xã Đại Sơn xác định đây là giống tốt và địa phương sẽ giữ lại nhân giống để bố trí sản xuất trong những vụ lạc tiếp theo.

Bên cạnh đẩy nhanh áp dụng tiến bộ KHKT về giống, áp dụng biện pháp canh tác phù hợp là vấn đề cần được lưu tâm. Với vụ hè, áp dụng che phủ nilon cho lạc không đem lại hiệu quả vì nắng nóng và khô hạn, mà nên sử dụng rơm rạ để che phủ lạc thay thế nilon là một sáng tạo trong sản xuất cần được áp dụng rộng rãi. Che phủ rơm, rạ ngoài việc chống thoát hơi nước, giữ ẩm cho đất khi nắng nóng khô hạn, giảm rửa trôi phân bón khi xảy ra mưa lớn mà còn cung cấp cho vụ sau một lượng lớn chất hữu cơ. Rơm, rạ là nguồn nguyên liệu tận dụng rất dồi dào có ở khắc các địa phương. Vì lẽ đó, biện pháp che phủ này cần được tuyên truyền áp dụng rộng rãi vào sản xuất không chỉ riêng cho cây lạc.

(theo nongnghiepvn)